Zajęcia sensoryczne
ZAJĘCIA SENSORYCZNE Z ELEMENTAMI RUCHU ROZWIJAJĄCEGO WERONIKI SHERBORNE
Do 7 roku życia wrażenia sensoryczne odbierane wszystkimi zmysłami (wzroku, słuchu, smaku, węchu, dotyku, równowagi) powinny zostać zintegrowane przez mózg dziecka. W integracji bodźców zmysłowych główną rolę odgrywa zmysł równowagi zwany też układem przedsionkowym oraz zmysł czucia głębokiego, inaczej układ proprioceptywny. Te dwa zmysły są uruchamiane podczas określonych form ruchu. Od prawidłowo przebiegającego procesu integracji sensorycznej zależy rozwój wyższych funkcji poznawczych takich, jak: mowa, uwaga wzrokowa i słuchowa, pamięć, myślenie. Pobudzanie zmysłów dziecka przez kontrolowane dostarczanie zrównoważonych bodźców sensorycznych wpłynie pozytywnie na jego dalszy rozwój ruchowy i umysłowy.
W naszej tzw. cywilizacji zachodniej dochodzi do stopniowego ograniczania ruchu. Dzieci bardzo dużo czasu spędzają przed komputerem, telewizorem i w ławkach szkolnych. Prowadzi to do stanu wewnętrznego napięcia, jest przyczyną stresów, stanów niepokoju i zahamowań. Ruch jest naturalnym środkiem komunikacji, umożliwia dziecku nawiązanie kontaktu z otaczającą go rzeczywistością. Dzięki temu dziecko nie traci wiary we własne możliwości, nie odsuwa się od innych, nie traci kontaktu z otaczającą go rzeczywistością.
Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne to program nastawiony na rozwijanie – przez odpowiednie ćwiczenia i zabawy ruchowe – takich cech, jak poczucie własnej wartości i pewności siebie, poczucie bezpieczeństwa, odpowiedzialności, wrażliwość, umiejętność nawiązywania kontaktów z drugą osobą.
W metodzie Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne wyróżnia się kilka kategorii ruchu:
- Ruch prowadzący do poznania własnego ciała
Każdy człowiek odczuwa potrzebę poznania i kontrolowania własnego ciała. W sytuacji, gdy nie może tego osiągnąć, staje się napięty, niespokojny. Kontrola nad ruchami własnego ciała jest warunkiem utrzymania równowagi. Zmysł równowagi jest kluczowy w integrowaniu zmysłów. Poznanie i kontrola własnego ciała jest podstawą do dalszego rozwoju i poznawania świata.
- Ruch kształtujący związek jednostki z otoczeniem
Ta kategoria ruchu ma na celu wykształcenie orientacji w przestrzeni. Dziecko ma poczuć się ugruntowane, swobodne i bezpieczne w otaczającej go przestrzeni. Nieumiejętność korzystania z przestrzeni, w której się funkcjonuje prowadzi do zahamowań, poczucia zagrożenia, niechęci do nowych sytuacji, zasklepiania się w sobie i usztywnienia swoich zachowań, a konsekwencji do izolacji od otoczenia.
- Ruch wiodący do wytworzenia się związku z drugim człowiekiem
Ta kategoria ruchu sprzyja wytworzeniu się zaufania do drugiego człowieka i na tej podstawie – budowania związku z drugim człowiekiem. Zasadniczym celem zabaw ruchowych tej kategorii jest zachęcanie uczestników zajęć do nawiązywania pozytywnych i znaczących kontaktów z innymi osobami, opartych na wzajemnym poznaniu i zrozumieniu potrzeb partnera oraz na wzajemnym zaufaniu. Wyróżnia się tu ruch „z”, ruch „przeciwko” oraz ruch „razem”. Ruch „z” to takie ćwiczenia ruchowe, w których jedno dziecko jest bierne, a drugie aktywne i opiekuńcze względem niego. Wymaga to ze strony aktywnego dziecka zrozumienia potrzeb i możliwości drugiej osoby, a ze strony pasywnego dziecka – całkowitego zaufania do osoby aktywnej. W ten sposób buduje się wzajemne zaufanie i zrozumienie przy pełnieniu odmiennych, uzupełniających się ról.
Ruch „przeciwko” to ćwiczenia ruchowe, których celem jest uświadomienie uczestnikom ich własnej siły przy współdziałaniu z partnerem. Te ćwiczenia powinny być pozbawione agresji. Umożliwiają one dzieciom poznanie własnych i cudzych sposobów reagowania, uczą radzenia sobie w sytuacji konfliktu, uświadamiają emocje. Świadomość ta pozwala kontrolować swoje emocje (np. przezwyciężyć lęk) i zachowania (szczególnie zachowania zaczepno-obronne). Korzystnie oddziałuje tu wprowadzenie reguł zachowania , np. jestem silny, ale delikatny, nie obrażam się, gdy przegram, nie śmieję się z pokonanego, nie zawsze muszę być lepszy, itp.
Ruch „razem” to takie ćwiczenia ruchowe, które wymagają jednakowego zaangażowania partnerów. Ćwiczenia te prowadzą do wytworzenia harmonii i równowagi. Udział w nich wymaga wzajemnego zaufania, zrozumienia, współpracy i równego wkładu wysiłku fizycznego, co jest warunkiem osiągnięcia sukcesu.
- Ruch prowadzący do współdziałania w grupie
Podobnie, jak poprzednio, tak i tu można czynności ruchowe zakwalifikować według tych samych kategorii: ruch „z”, ruch „przeciwko”, ruch „razem”. Różnica w porównaniu z opisanymi wyżej ćwiczeniami polega na liczbie uczestników ćwiczeń. W tym przypadku jest ona większa , ćwiczenia wykonuje się w trójkach, a następnie z całą grupą. Celem ćwiczeń grupowych jest zaangażowanie wszystkich uczestników w aktywność ruchową, we współdziałanie ze sobą. Można tu już mówić o współpracy.
- Ruch kreatywny
Cechami charakterystycznymi tego typu ruchu jest spontaniczność, kreatywność i swoboda. Przykładem ruchu kreatywnego jest taniec.
Korzyści wynikające z metody Ruchu Rozwijającego:
– buduje poczucie bezpieczeństwa,
– pozwala rozładować napięcia i stres, uzyskać rozluźnienie i relaks,
– pozwala na akceptację samego siebie,
– daje poczucie siły i własnej wartości,
– umożliwia budowanie bliskiego kontaktu z innymi ludźmi,
– buduje poczucie własnej energii i satysfakcji związanej z wysiłkiem fizycznym,
– mobilizuje do pokonywania trudności, do sprawdzania się w trudnej sytuacji,
– prowadzi do poznania i kontrolowania swojego ciała,
– pozwala odkrywać własne możliwości,
– pomaga zdobyć zaufanie do siebie i innych,
– umożliwia doznawać przyjemność, radość i zabawę,
– buduje więzi z grupą,
– prowadzi do akceptacji swojego ciała,
– buduje pewność siebie,
-wyzwala poczucie partnerstwa.